Product manager bez studiów i dyplomu, czy to możliwe?

Product manager przede wszystkim zarządza produktem, buduje mapy jego rozwoju i adresuje ryzyka związane z rozwojem produktu. Czy można wykonywać takie zadanie i podjąć taką odpowiedzialność nie mając dyplomu akademickiego?

Uważam, obserwując projekty w których pracuję, że product management to dynamiczna dziedzina, która ma swoje wymaganie, ale niekoniecznie wymaga konkretnego wykształcenia, takiego jak np. MBA. 

Aby odnieść sukces jako product manager, z pewnością musisz posiadać ducha przedsiębiorczości i wysoki poziom inteligencji emocjonalnej. 

Pierwsze oznacza szukanie sposobów na współpracę z klientami i przekładanie jej wyników na to jak działa produkt i usługa. Drugie to umiejętność „wyczuwania” czego oczekują użytkownicy, a czego nie pokazują badania rynków, produktów i konkurencji.

Najlepsi product managerowi są zawsze gotowi przesuwać granice w poszukiwaniu kolejnej wielkiej rzeczy (np. AirBnB w czasach pandemii stworzył wirtualne doświadczenia i podróże, choć wróżono product managerom, że będzie to klęska). 

Kim jest product manager?

Menedżerowie produktu zasadniczo definiują problemy, rozwiązują je i pokazują konsumentom, jak nowe i innowacyjne podejścia poprawi ich życie. Z formalnego punktu widzenia (Pragmatic Marketing)

• 71% product managerów posiada co najmniej jeden certyfikat zawodowy oprócz swojego stopnia naukowego
• 42% posiada tytuł magistra lub wyższy

Warto więc zobaczyć,

Czym zajmuje się product manager?

Product manager często nosi wiele kapeluszy. Podstawą zarządzania produktem jest jednak rozwiązywanie problemów. Zawsze chcesz zmaksymalizować wartość dla tych, którzy konsumują Twój produkt i jednocześnie przykładają się do wzrostu Twojej firmy .

Product managerowie pracują nad drobiazgowym zdefiniowaniem zakresu problemu, który rozwiązuje ich produkt i zapewnieniem optymalnego rozwiązania. Ustalenie problemu często wiąże się z dużą ilością badań i łączeniem informacji w oryginalny sposób.

Product managerowie są również odpowiedzialni za decydowanie o tym, co i kiedy tworzyć, budować i wkomponowywać w produkt. Ich zadaniem jest kompetentne kierowanie swoimi zespołami, gdy przekazują swoją wizję, zarządzają rozwojem i wprowadzają produkty na rynek. 

Zarządzanie produktem często wymaga umiejętności technicznych lub przynajmniej umiejętności koordynacji zespołów, które tworzą i projektują technologię. Product managerowie prowadzą często trudne rozmowy (np. dyskusje z zarządem na temat map produktów i priorytetach w doborze funkcjonalności) i kierują procesem rozwoju produktu od początku do końca.

Jeśli chciałbyś zapisać się do naszego newslettera, zapraszam:

Jak zostać menedżerem produktu?

Jak wszystko inne, praktyka czyni mistrza. Jeśli brakuje Ci doświadczenia, wystawiaj się na sytuacje, w których możesz je zdobyć. 

Im bardziej doskonalisz swoje umiejętności w zakresie tworzenia i kierowania rozwojem produktów w połączeniu z zarządzaniem projektami, tym bardziej stajesz się atrakcyjny dla potencjalnych pracodawców. Doświadczenie praktyczne, pomoże Ci poruszać się w tej dynamicznej, nowatorskiej dziedzinie bardziej niż dyplom. Dlaczego? Dlatego, że product managera nie da się wykształcić tak jak lekarza czy programistę. W tej pracy musisz mieć „oczy dookoła głowy”, stabilne tętno i chęć do negocjacji, rozmów i rozwiązywania problemów zawsze na inny sposób.

Zatem, aby odkodować to jak najlepsi product managerowie się rozwijają, opisałem poniżej kroki. Opisałem je na bazie swoich osobistych doświadczeń z firm w których pracowałem i dla których prowadziłem projekty:

Krok 1: Ucz się przez działanie — zarządzaj własnymi projektami

Jednym z najskuteczniejszych sposobów zostania product managerem jest działanie tu i teraz. Wybierz i zdefiniuj trapiący Ciebie problem, opracuj, zbuduj i sprzedaj produkt rozwiązujący ten właśnie problem. 

Aby kierować rozwojem produktu, przeprowadź badania rynkowe i sprawdź czy problem, który masz Ty istnieje na rynku. Załóżmy, że chciałbyś usunąć problem tego, że gdy kupisz sobie napój w puszce, musisz „oblizać” wieczko, aby się napić. Najpierw usuń ten problem dla siebie, później dla rynku. Sprawdź po drodze, czy dla innych ten sam dyskomfort ma znaczenie.

Następnie koordynuj rozwój produktu samodzielnie lub z zespołem podczas pracy nad walidacją i wdrażaniem rozwiązań. Podjęcie tego procesu od początku do końca zmusi Cię do myślenia jak product manager i, co może nawet ważniejsze, do zachowywania się tak jak product manager. 

Nawet jeśli Twój produkt ostatecznie się nie sprawdzi, doświadczenie związane z tworzeniem produktu od początku do końca przygotuje Cię na przyszłość jako PM, wystawiając Cię na właściwy proces. Podjęcie tej podróży pozwoli Ci zobaczyć, które strategie działają i będą Ci dobrze służyć, gdy będziesz się zajmował rozwojem innych produktów. 

Product management może przybierać różne formy. Rozpocznij i zbuduj produkt w ramach rozwoju własnej pasji (tzw. side hustle) lub po prostu twórz go jako Twój podstawowy biznes. Cokolwiek jednak zdecydujesz się zrobić, jasno podejdź do problemu i udokumentuj swoją podróż.

Książki i kursy online na temat zarządzania produktami mogą być świetnym miejscem na budowanie kompetencji, ale nie można nauczyć się product managementu bez praktycznego doświadczenia. Pomyślne uruchomienie produktu i zarządzanie nim nauczy Cię ufać swojej intuicji — nieocenionej umiejętności w tej szybko rozwijającej się dziedzinie i pomoże rozwinąć Twój oryginalny styl zarządzania produktami. 

Krok 2: Zostań wolontariuszem i pomocnikiem product managera

Inteligencja i determinacja mają kluczowe znaczenie dla Twojego sukcesu jako product manager, ale firmy na ogół nie są zainteresowane zatrudnianiem product managerów bez doświadczenia. Jak więc sobie z tym poradzić?

Jest kilka sposobów. Pierwszym z nich jest bycie wyjątkowo aktywnym w poszukiwaniu szans na rozwiązanie problemów produktowych. Załóżmy, że jesteś programistą i widzisz, że w opiniach o produkcie użytkownicy piszą „dlaczego nie ma funkcji A”.

Wybór należy do Ciebie. Możesz tę informację zignorować, gdyż jeśli powiesz o tej sprawie szefowi, będziesz miał więcej pracy. Możesz też przeczekać, aż ktoś inny z Twojego zespołu zasygnalizuje ten problem. Możesz też aktywnie podejść do sprawy i przedstawić sposoby rozwiązania tego problemu (to najlepsza strategia).

Zawsze, gdy pojawia się sytuacja i masz szansę poprowadzić proces rozwiązywania problemu w celu rozwiązania konkretnego dylematu, skorzystaj z okazji. Jeśli nie masz uprawnień do opracowania i wdrożenia rozwiązania w swojej obecnej pracy, poproś o pozwolenie na działanie. 

Takie podejście wymaga pływania po niewygodnych wodach i pokazania, że ​​jesteś w stanie poprawić sytuację. Komunikowanie się z kolegami z zespołu, rozwiązywanie problemów i badanie alternatyw oraz ustalanie priorytetów rozwiązań to znak rozpoznawczy dobrego product managera . Wolontariat przy realizacji projektu to jeden z najlepszych sposobów na to, by się do tego przyśpieszyć, pokazując poziom zaawansowania, jaki możesz wnieść do roli PM.

Jeśli nie możesz znaleźć w pracy wystarczających możliwości wolontariatu, spróbuj skontaktować się z raczkującą marką (np. startupem, który dostał pierwsze finansowanie). Zarejestruj się do produktu lub usługi tej firmy, i skontaktuj się z CEO biznesu z sugestiami usprawnień. 

Zostając wolontariuszem, product managerem, zdobędziesz cenne doświadczenie i znajomości. Startup może nawet chcieć zaryzykować zatrudnienie Cię jako kogoś, kto zainwestował w ich koncepcję produktu.

Krok 3: Zbuduj swoją pewność siebie

Jak wspomniałem wcześniej, wielu założycieli początkowo podejmuje się pracy jako product manager dla własnego produktu. Przedsiębiorcy odnoszący sukcesy mają wiele takich samych cech i umiejętności, jak product managerowie, więc tradycyjne kształcenie może nawet utrudniać niekonwencjonalne sposoby myślenia, które są niezbędne do rozwoju na nowych obszarach. Nie zrozum mnie źle, nie chcę napisać, że wyższe wykształcenie nie ma znaczenia. Ma i to ogromne. Kształtuje nas jako ludzi. Chcę jednak podkreślić, że nie jest ono wymagane do tego, aby być świetnym product managerem.

Jedyne wykształcenie, którego potrzebujesz, to takie, które przygotuje Cię do pełnienia funkcji product managera. Mam tutaj na myśli kierunkowe kursy, certyfikaty. Dla przykładu możesz chcieć pozyskać formalne przygotowanie w zakresie budowania map walidacji produktu. Super. Pamiętaj jednak, że jeśli zatrudnisz się jako wolontariusz product manager i tak się tego nauczysz. 

Innymi słowy, możesz zdobyć ten zestaw umiejętności, kontynuując rozwiązywanie problemów w swojej organizacji lub czyimś start-upie. Oczekuj od siebie gotowości, do podejmowania bardziej wymagających i złożonych zadań, aby pokazać, że jesteś w stanie rozszerzyć wiedzę, aby wypełnić rolę i poradzić sobie z tym, co przyniesie rozwój produktu i oczekiwania użytkowników. 

Udokumentuj swój proces, aby zbudować portfolio doświadczeń w zakresie product management. Nie unikaj pracy, do której jeszcze nie jesteś przygotowany. Ufaj, że sobie z tym poradzisz; następnie pokaż się i spraw, aby działało to tak, jak działać powinno. 

Udowodnienie siebie innym jest tak samo ważne, jak udowodnienie sobie swoich zdolności. Ponieważ zarządzanie produktem jest tak dynamiczną dziedziną, często trzeba sobie ufać, polegając na intuicji.

Krok 4: Aplikuj na stanowisko menedżera produktu

Wolontariat przy rozwiązywaniu problemów o coraz większej złożoności tworzy zasób pracy i doświadczenia, z których możesz czerpać, gdy ubiegasz się o stanowisko product manager. Jeśli przeszedłeś poprzednie kroki, jesteś gotów do startu.

Niezależnie od tego, czy planujesz przejście w ramach swojej obecnej firmy, czy szukasz pracy w innej firmie, skorzystasz z dotychczasowych osiągnięć. 

Umiejętność mówienia o swoim doświadczeniu i tym, co udało Ci się osiągnąć, pomoże Ci znaleźć pracę. Podkreśl pasję i pracowitość, jaką wykazałeś w rozwiązywaniu każdego problemu, który pozwolono Ci rozwiązać.

Najlepiej, jeśli zdobyłeś zaufanie i podziw osób, z którymi współpracowałeś wewnątrz swojej organizacji. To świadczy o Twojej zdolności do przewodzenia, komunikowania się i koordynowania procesu rozwiązywania problemów z udziałem innych stron.

Te doświadczenia dają ci przydatną perspektywę, ale są tylko tak cenne, jak jesteś w stanie zmierzyć, określić ilościowo i przedstawić kluczowe wyniki, które były możliwe dzięki Twojemu udziałowi.  

Jakich umiejętności potrzebujesz, aby zostać product managerem?

Aby zostać skutecznym product managerem, musisz sprawnie przechodzić przez każdą fazę zarządzania produktem. Powinieneś być biegły w rozwiązywaniu problemów z produktem pod każdym kątem. Najlepsi product managerowie mają również wysoki poziom inteligencji emocjonalnej, co pozwala im nawiązać kontakt z klientami i nawiązać kontakt z ich zespołami programistycznymi. Wyczuwanie spraw niezbadanych i niezmierzonych to ważna umiejętność. Da się ją zbudować? Myślę, że tak.

Umiejętność 1 – Samoświadomość

Dobry product manager musi zawsze pozostać obiektywny. Posiadanie silnego poczucia samoświadomości ostatecznie chroni produkt i zapewnia konsumentowi najlepsze możliwe doświadczenia. 

Product managerowie są często superużytkownikami swoich produktów – w końcu product manager jest w gruncie rzeczy mistrzem produktu, więc bez wątpienia będzie miał zdanie na temat kierunku, w jakim powinien podążać rozwój produktu. Mimo to, celem jest satysfakcja użytkownika, a nie karmienie ego produkt managera. Usunięcie osobistych preferencji jest niezbędne.

Medytacja, refleksja nad swoimi motywacjami i staranne analizowanie własnych motywacji uchronią Cię przed brakiem obiektywizmu i pozwolą wzmacniać empatyczne rozumienie rzeczywistość w jakiej osadzasz produkt.

Umiejętność 2 – Zarządzanie relacjami

Product manager jest odpowiedzialny za wiele etapów rozwoju produktu. Na każdym kroku PM musi inspirować do inwestycji w produkt i do swojej wizji. Skuteczne zarządzanie relacjami z projektantami, inżynierami i innymi wewnętrznymi interesariuszami usprawnia proces rozwoju i może mieć duże znaczenie dla szybkiego pokonywania przeszkód, takich jak uzyskanie dodatkowego finansowania lub wdrożenie szybkiej zmiany w produkcie.

Niezbędne jest również tworzenie autentycznych i wiarygodnych relacji z użytkownikami produktów. Wspieranie solidnych i integracyjnych relacji z bazą klientów przyniesie bardziej efektywne produkty i przygotuje grunt pod trwałe zaangażowanie w przyszłości.

Umiejętność 3 – Wiedza techniczna

Poziom umiejętności technicznych wymaganych do zarządzania produktem będzie w dużej mierze zależał od rodzaju produktu (inny będzie przy produkcie typy urządzenie medyczne a inny przy produkcie typu aplikacja dla randkowania). 

Chociaż możesz nie potrzebować umiejętności pisania kodu, aby na przykład samodzielnie zaprojektować aplikację, niezbędne jest posiadanie wystarczającej wiedzy technicznej, aby przekazać swojemu projektantowi to, czego chcesz i dokładnie omawiać potrzeby klientów.

Najważniejszym zestawem umiejętności product managera jest jednak opanowanie podstawowych kompetencji. Wiedząc, jak skutecznie badać problemy, szukać rozwiązań i komunikować się z zespołem, możesz pokonać wiele przeszkód związanych z brakiem przygotowania technicznego.

Umiejętność 4 – Przywództwo i służba w pracy product managera

Odnoszący sukcesy product managerowie wiedzą, jak współpracować z ludźmi, aby wyrazić wizję, a następnie przekonać ludzi, aby ją wspólnie realizowali.

Relacje z klientami zapewnią, że produkt będzie odpowiadał ich potrzebom, a doskonały product manager może dotrzeć do sedna tego co jest najistotniejsze w pracy nad produktem. 

Ugruntowanie pozycji lidera, który jest gotowy do podejmowania trudnych wyzwań, zachowania obiektywizmy leży w służbie i odpowiedzialności. W gruncie rzeczy produkt służy jakiejś grupie ludzi, ma być wsparciem i ulepszeniem życia.

Product manager jako lider rozwiązań, ich budowy i ulepszania, ma odpowiedzialność w służbie klientom i swojej firmie. Wiele od tego zależy, zarówno sukces produktu, jaki i sukces firmy. Podejmujesz wyzwanie?